Οι πρωτόγνωρες αλλαγές που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια επί της ουσίας αποδεικνύουν δύο πράγματα. Από τη μία ότι ο κυπριακός τουρισμός αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτικός ακόμα και στις μεγαλύτερες κρίσεις και από την άλλη ότι τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο εδώ και δεκαετίες, είτε τα προσεγγίζουμε μόνο ακροθιγώς είτε εξ ανάγκης.

Σήμερα για παράδειγμα επαληθεύεται πλήρως, η ορθότητα της πάγιας και διαχρονικής θέσης του ΣΤΕΚ, όπως διατυπώνεται από την ίδρυσή του το 1997, ότι είναι επιβεβλημένη η στροφή στον ποιοτικό τουρισμό. Ευτυχώς, έστω και με καθυστέρηση, διακρίνουμε πως η συγκεκριμένη αναγκαιότητα σήμερα αναγνωρίζεται περισσότερο από ποτέ. Ενδεχομένως επειδή αυτό απαιτεί πλέον και ο σύγχρονος τουρίστας.

Το 2001 οι αφίξεις τουριστών στην Κύπρο ήταν 2.7 εκατ. και τα έσοδα σχεδόν €2.2 δισ. Το 2019 που οι αφίξεις έφτασαν τα 3.9 εκατ., τα τουριστικά έσοδα ήταν μόλις €2.6 δισ. Δηλαδή οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά περίπου 40% και τα έσοδα μόλις 22%. Το 2022 η σύγκριση αφίξεων και εσόδων είναι καλύτερη. Μέχρι τον Σεπτέμβριο είχαμε 2.5 εκατομμύρια αφίξεις τουριστών οι οποίοι δαπάνησαν €1.9 δισ. με την κατά κεφαλή δαπάνη να είναι αυξημένη σε σύγκριση με το 2021. Ωστόσο, απομένει να διαφανεί αν η συγκεκριμένη τάση θα συνεχιστεί ή αν είναι κάτι προσωρινό ένεκα και του πληθωρισμού.

Το 2022 ήταν δύσκολο αλλά εν τέλει εξελίχθηκε καλύτερα απ’ ότι αρχικά αναμενόταν. Η καλή πορεία του τουρισμού συνέβαλε καθοριστικά και στους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, οι οποίοι εκτιμώνται για ολόκληρο το έτος στο 6% του ΑΕΠ. Για το 2023 αυτό που κυριαρχεί είναι και πάλι η αβεβαιότητα. Αβεβαιότητα που δημιουργείται από διάφορους παράγοντες όπως είναι η άνοδος του πληθωρισμού και η αποδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών σε παραδοσιακές και αναδυόμενες αγορές όπως η Αγγλία, η Γερμανία και η Γαλλία. Αβεβαιότητα εξακολουθεί να επικρατεί και για την έκβαση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Σε κάθε περίπτωση, τη ρωσική αγορά θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως καινούργια και να την προσεγγίσουμε ξανά εξαρχής όταν και εφόσον τελειώσει ο πόλεμος, αρθούν οι περιορισμοί στα ταξίδια και επανέλθουμε στην πρότερη κατάσταση. Αβεβαιότητα υπάρχει και σε σχέση με τις τιμές των τροφίμων και των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στη ξενοδοχειακή βιομηχανία όπως και με τις τιμές της ενέργειας. Για το 2022 λάβαμε τα εύσημα από οργανωτές ταξιδιών ότι ήμασταν από τους ελάχιστους προορισμούς που δεν αυξήσαμε τις χρεώσεις, αλλά εάν συνεχίσει η άνοδος των τιμών τότε θα τεθεί σε αμφιβολία η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του τομέα. Γι’ αυτό και έχουμε ζητήσει επιτακτικά να επεκταθεί και στα ξενοδοχεία το Virtual Net Metering όσον αφορά τουλάχιστον το 80% της κατανάλωσης ενέργειάς τους χωρίς πλαφόν και περιορισμούς.

Το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί, επιβάλλει τη διαρκή παρακολούθηση των εξελίξεων και τη λήψη τολμηρών αποφάσεων όταν και όποτε κρίνεται αναγκαίο. Μία τέτοια απόφαση θα μπορούσε να αφορά τη δημιουργία σχεδίου κινήτρων επικεντρωμένο στην αναβάθμιση των υπηρεσιών και όχι στην αύξηση των κλινών και ίσως τη μελέτη επιβολής πλαφόν στη δημιουργία νέων κλινών, ειδικά σε μονάδες με χαμηλά αστέρια.

Σημαντικές ρυθμίσεις θα πρέπει να γίνουν και για τα ακίνητα που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση. Ως ξενοδόχοι δεν αντιτασσόμαστε στη λειτουργία τους και αναγνωρίζουμε πως πρόκειται για μία τάση που ήρθε για να μείνει. Ωστόσο, ζητούμε ίση φορολογική μεταχείριση και πλαίσιο λειτουργίας που θα διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή στον τόπο.

Ένα άλλο ζήτημα, που θα είναι έντονο και το 2023, αφορά στην έλλειψη προσωπικού. Οι ξενοδόχοι εξ’ ανάγκης στρέφονται στη λύση των εργαζομένων από τρίτες χώρες. Η συγκεκριμένη λύση αφαιρεί από την κυπριακή φιλοξενία και έχει μεγαλύτερο κόστος για μία επιχείρηση, ωστόσο, υπό τα σημερινά δεδομένα είναι απαραίτητη. Όμως παράλληλα πολλά μπορούν να γίνουν σε ένα πλαίσιο μια μακρόχρονης πολιτικής με στόχευση στους νέους.

Είναι ξεκάθαρο πως η Κύπρος μπορεί να καταστεί πιο ποιοτικός προορισμός αν στοχευμένα και μεθοδικά αξιοποιηθούν πλήρως τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας. Για τον ΣΤΕΚ ποιοτικός τουρισμός δεν σημαίνει μόνο τους τουρίστες υψηλής εισοδηματικής στάθμης, αλλά πρωτίστως τουρίστες με παιδεία, με την ευρύτερη της έννοια. Αυτήν που θα επιτρέψει στον επισκέπτη να σεβαστεί τον πολιτισμό, να γνωρίσει την κουλτούρα, να εκτιμήσει και να απολαύσει τον τόπο μας χωρίς να επιβαρύνει το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και την ίδια ώρα να αποτελέσει ένα ακόμα πρεσβευτή της χώρας στο εξωτερικό.

Δηλώσεις της Γενικής Διευθύντριας του ΣΤΕΚ, Χρυσαίμιλης Ψηλογένη στο περιοδικό Insider Δεκεμβρίου 2022

Ολόκληρο το αφιέρωμα εδώ>>> https://www.philenews.com/oikonomia/kypros/article/1630012/to-paron-kai-to-mellon-toy-kypriakoy-toyrismoy